"Συνδέοντας την Ευρώπη", το Σιδηροδρομικό "ΕΣΠΑ" που έφερε στην Ελλάδα 630εκατ.ευρώ

Το Connecting Europe Facilities ίσως να μην το γνωρίζουν πολλοί. Δεν είναι "διάσημο" όπως το ΕΣΠΑ, όμως για την Ελλάδα είναι ίσως το ισχυρότερο οικονομικό εργαλείο για την κατασκευή κυρίως σιδηροδρομικών έργων. Ας ξεκινήσουμε όμως από τα βασικά.

Τι είναι το CEF; Στα Ελληνικά το έχουμε ονομάσει "Συνδέοντας την Ευρώπη" και στην πραγματικότητα είναι ένα οικονομικό εργαλείο χρηματοδότησης συγκοινωνιακών έργων. Απευθύνεται κυρίως σε έργα σιδηροδρομικά και λιμενικά μιας και εκεί εντοπίζεται πλέον η ανάγκη χρηματοδότησης πανευρωπαϊκά. Λειτουργεί με οικονομικούς όρους όπως το ΕΣΠΑ, δηλαδή επιδοτεί δράσεις οι οποίες έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην λειτουργία τους για την κοινωνία και για την Ένωση.

Η μεγάλη διαφορά που έχει το CEF είναι πως χρηματοδοτεί βαθμολογώντας τα πιο ώριμα έργα, εκείνα που πολύ πιο γρήγορα θα τα δούμε να δημοπρατούνται και να υλοποιούνται. Αυτό εξηγεί και πολλές ανακατατάξεις που βλέπουμε στην ιεράρχηση έργων.

Για την Ελλάδα το CEF είναι ένα ανεκτίμητο εργαλείο και χωρίς αυτό, δεν θα βλέπαμε πολλά έργα να εκτελούνται. Υπάρχει η γενικευμένη πεποίθηση ότι τα μεγάλα έργα υποδομής έχουν χρηματοδότηση από το ΥΜΕ-ΠΕΡΑΑ, το Τομεακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, όμως αυτό δεν ισχύει. Η χώρα μας κατάφερε ήδη από το 2014 να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι είχε "στην ουρά" πολλά ώριμα έργα και έλλειψη χρηματοδότησης το CEF ήρθε κυριολεκτικά ως "μάννα εξ ουρανού".

Με το CEF ή "Συνδέοντας την Ευρώπη", η ΕΡΓΟΣΕ κατάφερε να εξασφαλίσει την χρηματοδότηση για την ολοκλήρωση του σιδηροδρομικού έργου Τιθορέα-Δομοκός, που ολοκληρώνει τη γραμμή Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Η χρηματοδότηση των 290εκατ.ευρώ (από σύνολο 430εκατ.ευρώ) εξασφαλίστηκε το 2014.

Το δεύτερο έργο που χρηματοδοτεί είναι την υποδομή του τμήματος Ροδοδάφνη-Ψαθόπυργος, στη γραμμή Αθήνα-Πάτρα. Με αυτά τα χρήματα, διανοίχθηκε και η μεγάλη δίδυμη Σιδηροδρομική Σήραγγα Παναγοπούλας κάτω από το οδικό σύμπλεγμα Σηράγγων της περιοχής. Η χρηματοδότηση των 207εκατ.ευρώ (από σύνολο 290εκατ.ευρώ) εξασφαλίστηκε το 2014.

Το τρίτο έργο που χρηματοδοτεί είναι η υποδομή του τμήματος Ψαθόπυργος-Ρίο, δηλαδή η δυτική συνέχεια που προηγούμενου τμήματος που φέρνει ακόμα πιο κοντά το τρένο στην Πάτρα. Στο έργο αυτό περιλαμβάνονται σημαντικά τεχνικά έργα ενώ η χρηματοδότηση των 78εκατ.ευρώ (από σύνολο 112εκατ.ευρώ) του εξασφαλίστηκε το 2015.

Το πιο πρόσφατο έργο που εγκρίθηκε χρηματοδότηση είναι η περίφημη Σήραγγα Σεπολίων στην Αθήνα. Πρόκειται για έργο κόστους 109εκατ.ευρώ από όπου εγκρίθηκε περίπου 48εκατ.ευρώ και αφορούν την νέα υπόγεια τετραπλή γραμμή από τον Κεντρικό Σταθμό της Αθήνας και μέχρι τις 3 Γέφυρες. Η υπογραφή για την χρηματοδότηση του έργου αναμένεται στο τέλος του τρέχοντος έτους. Εδώ, εξηγείται και πως αυτό το έργο κατάφερε από το τέλος της ουράς των ώριμων έργων να τρέξει τόσο γρήγορα καθώς οι διαδικασίες του CEF είναι πολύ πιο γρήγορες από εκείνες του ΕΣΠΑ.

Στο "Συνδέοντας την Ευρώπη" όμως έχουν ενταχθεί και πολύ σημαντικές μελέτες για σιδηροδρομικά έργα. Με τη χρηματοδότηση που εξασφαλίστηκε εκπονήθηκαν οι μελέτες για τη νέα χάραξη στο τμήμα της Σιδηροδρομικής Εγνατίας Θεσσαλονίκη-Αμφίπολη-Νέα Καρβάλη (Καβάλα) και Νέα Καρβάλη-Τοξότες Ξάνθης. Επίσης χρηματοδοτήθηκαν μελέτες για την αναβάθμιση με ηλεκτροκίνηση της γραμμής Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας. Τέλος η χώρα μας έχει χρηματοδοτηθεί ως κράτος-μέλος και για την υποστήριξη του σιδηροδρομικού συστήματος ERTMS που βοηθά στην διασυνδεσιμότητα των Ευρωπαϊκών Σιδηρόδρομων.

Το CEF μαζί με το νέο έργο της Σήραγγα Σεπολίων θα έχει φέρει στη χώρα μας μέχρι το τέλος του 2017 συνολικά εγκεκριμένη χρηματοδότηση που ξεπερνά τα 630εκατ.ευρώ, χρήματα επιπρόσθετα σε αυτά του ΕΣΠΑ. Το σπουδαιότερο όμως στοιχείο του είναι πως πρόκειται για ένα δυναμικό πρόγραμμα το οποίο δεν σταματά αλλά κατά περιόδους διαθέτει χρήματα και τα πιο ώριμα έργα σε ολόκληρη την Ε.Ε. μπορούν να ελπίζουν στην χρηματοδότηση τους.

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com