Η Κομισιόν προτείνει ενίσχυση των δικαιωμάτων των επιβατών σιδηροδρόμου

Ενίσχυση των δικαιωμάτων των επιβατών στις σιδηροδρομικές μεταφορές που τις εξισώνει σχεδρόν με τις αεροπορικές προβλέπει η πρόταση που κατατέθηκε από τον Σεπτέμβριο του 2017 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σκοπός είναι η προστασία των επιβατών των σιδηροδρομικών μεταφορών στην ΕΕ.

Όπως οι επιβάτες των αεροπορικών, των εσωτερικών πλωτών και των οδικών μεταφορών με λεωφορείο και πούλμαν, οι επιβάτες σιδηροδρομικών μεταφορών δικαιούνται πληροφόρηση, κρατήσεις και εισιτήρια, συνδρομή, φροντίδα και αποζημίωση σε περίπτωση καθυστέρησης ή ματαίωσης δρομολογίου, δωρεάν παροχή συνδρομής (σε άτομα με αναπηρία ή σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα), αποζημίωση σε περίπτωση ατυχήματος, γρήγορο και προσβάσιμο σύστημα διεκπεραίωσης των καταγγελιών και πλήρη εφαρμογή και αποτελεσματική επιβολή του δικαίου της ΕΕ μέσω των εθνικών φορέων επιβολής (ΕΦΕ) που έχουν ορίσει τα κράτη μέλη.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι εδώ και αρκετά χρόνια υπάρχει θεσμοθετημένο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το πλαίσιο των δικαιωμάτων των επιβατών στις σιδηροδρομικές μεταφορές και ουσιαστικά επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής. Το 2013, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απεφάνθη ότι το ισχύον άρθρο 17 του κανονισμού δεν επιτρέπει στις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις να απαλλάσσονται από την καταβολή αποζημίωσης στους επιβάτες για καθυστερήσεις οφειλόμενες σε λόγους ανωτέρας βίας. Αυτό είναι που διαφοροποιεί τις σιδηροδρομικές μεταφορές από άλλους τρόπους μεταφοράς.

Με την πρόταση ενισχύονται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα. Η πρόταση επισημαίνει ότι οι επιβάτες δεν ενημερώνονται πάντοτε επαρκώς όταν το ταξίδι τους δεν
εξελίσσεται σύμφωνα με το πρόγραμμα. Μία από τις βασικές καινοτομίες της πρότασης είναι πως οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις θα πρέπει να αποζημιώνουν τους επιβάτες για καθυστερήσεις οφειλόμενες σε λόγους ανωτέρας βίας και πως θα απαιτείται να παρέχονται βασικές πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματά τους κατά την κράτηση, π.χ. τυπωμένες στο εισιτήριο ή σε ηλεκτρονική μορφή.

Ανακοινώσεις για την ενημέρωση των επιβατών σχετικά με τα δικαιώματά τους πρέπει να αναρτώνται σε εμφανή σημεία σε σταθμούς και εντός του τρένου. Επίσης επιβεβαιώνεται η περιορισμένη διαθεσιμότητα ενιαίων εισιτηρίων, δηλαδή των εισιτηρίων για χρήση πολλαπλών τρένων για ένα ταξίδι (όπως ισχύει δηλαδή για τα connecting flight) και η πρόταση προβλέπει την πλήρη ενημέρωση των επιβατών για τα ενιαία εισιτήρια ενώ οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις και οι πωλητές εισιτηρίων πρέπει να καταβάλλουν προσπάθειες να προσφέρουν ενιαία
εισιτήρια.

Η πρόταση εισάγει γενική ρήτρα που απαγορεύει κάθε μορφή διακρίσεων, π.χ. με βάση την ιθαγένεια, τον τόπο διαμονής, το σημείο ή το νόμισμα πληρωμής. Κατά τον τρόπο αυτόν οι σιδηρόδρομοι εναρμονίζονται με άλλους τρόπους μεταφοράς. Με βάση την 4η δέσμη μέτρων για τους σιδηροδρόμους, οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις οφείλουν να καταρτίζουν σχέδια έκτακτης ανάγκης για την προστασία των επιβατών και την παροχή συνδρομής σε περίπτωση μεγάλης διακοπής της κυκλοφορίας.

Επίσης επειδή οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες όσον αφορά την επανόρθωση από τρίτους που ευθύνονται για τυχόν καθυστερήσεις, τις επιτρέπει να χρησιμοποιούν δικαίωμα επανόρθωσης, σύμφωνα με το εφαρμοστέο δίκαιο, σε περίπτωση που προκληθούν καθυστερήσεις λόγ υπαιτιότητας ή αμέλειας τρίτου μέρους. Το μέτρο εναρμονίζει τα δικαιώματα των επιβατών των σιδηροδρομικών μεταφορών με τα δικαιώματα των επιβατών των αεροπορικών μεταφορών.

Τώρα, προκειμένου όλα τα παραπάνω να γίνουν Οδηγία της Ε.Ε. από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα υπάρξει ο κατάλληλος χρόνος διαβούλευσης και κατόπιν με τις απαραίτητες τροποποιήσεις/προσθήκες θα έρθει στο Ε.Κ. για ψήφισμα και θα πρέπει να εφαρμοστεί από όλες τις χώρες-μέλη.

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com